Nội dung cốt lõi của BABOK® Guide bao gồm các nhiệm vụ phân tích nghiệp vụ được tổ chức thành các nhóm kiến thức.
Các nhóm kiến thức này là một tập hợp các nhiệm vụ liên quan đến nhau một cách logic (nhưng không tuần tự).
Các nhiệm vụ này mô tả các hoạt động cụ thể nhằm hoàn thành mục đích của nhóm kiến thức mà chúng có liên quan.
Các chương Khái niệm chính về phân tích nghiệp vụ, Năng lực nền tảng, Kỹ thuật, và Quan điểm phân tích tạo thành nội dung mở rộng trong BABOK® Guide, giúp hướng dẫn BA thực hiện tốt hơn các nhiệm vụ phân tích nghiệp vụ.
- Khái niệm chính về phân tích nghiệp vụ (Business Analysis Key Concepts): xác định các thuật ngữ chính cần thiết để hiểu tất cả các nội dung, khái niệm và ý tưởng khác trong BABOK® Guide.
- Năng lực nền tảng (Underlying Competencies): cung cấp mô tả về các hành vi, đặc điểm, kiến thức và phẩm chất cá nhân hỗ trợ hiệu quả cho công việc phân tích nghiệp vụ.
- Kỹ thuật (Techniquies): cung cấp phương tiện để thực hiện các nhiệm vụ phân tích nghiệp vụ. Các kỹ thuật được mô tả trong BABOK® Guide bao gồm các kỹ thuật phổ biến rộng rãi nhất được thực hành trong cộng đồng phân tích nghiệp vụ.
- Quan điểm phân tích (Perspectives): mô tả các quan điểm khác nhau về phân tích nghiệp vụ. Các quan điểm giúp BA làm việc đa góc nhìn để thực hiện tốt hơn các nhiệm vụ phân tích nghiệp vụ trong bối cảnh của sáng kiến.
Khái niệm chính về phân tích nghiệp vụ
Chương này cung cấp hiểu biết cơ bản về các ý tưởng trọng tâm cần thiết để hiểu BABOK® Guide. Nội dung bao gồm:
- Mô hình khái niệm cốt lõi về phân tích nghiệp vụ BACCM (Business Analysis Core Concept Model).
- Thuật ngữ chính (Key terms)
- Lược đồ phân loại yêu cầu (Requirements Classification Schema)
- Các bên liên quan (Stakeholders).
- Yêu cầu và thiết kế (Requirement and Design).
Nhóm kiến thức
Các nhóm kiến thức đại diện cho các lĩnh vực chuyên môn trong phân tích kinh nghiệp vụ. Sáu nhóm kiến thức đó là:
Lập kế hoạch và Giám sát hoạt động Phân tích nghiệp vụ (Business Analysis Planning and Monitoring – BAPM)
Mô tả nhiệm vụ mà BA thực hiện để tổ chức và điều phối các nỗ lực phân tích nghiệp vụ của BA và các bên liên quan. Kết quả là tạo ra các đầu ra được sử dụng làm đầu vào chính cho các tác vụ khác được trình bày xuyên suốt BABOK® Guide.
Khơi gợi và hợp tác (Elicitation and Collaboration)
Mô tả các nhiệm vụ mà BA thực hiện để chuẩn bị và tiến hành các hoạt động khơi gợi thông tin và xác nhận các kết quả thu được.
Nó cũng mô tả cách BA giao tiếp với các bên liên quan sau khi thông tin được thu thập và duy trì sự hợp tác liên tục với họ trong suốt các hoạt động phân tích nghiệp vụ.
Quản lý vòng đời của yêu cầu (Requirement Life Cycle Management)
Mô tả nhiệm vụ mà BA thực hiện để quản lý và duy trì các thông tin về yêu cầu và thiết kế từ khi thành lập cho đến khi hoàn thành.
Các nhiệm vụ này mô tả việc thiết lập mối quan hệ ý nghĩa giữa các yêu cầu và thiết kế liên quan, đồng thời đánh giá, phân tích và đạt được sự đồng thuận về các thay đổi đã đề xuất đối với yêu cầu và thiết kế.
Phân tích chiến lược (Strategy Analysis)
Mô tả công việc BA phải thực hiện để hợp tác với các bên liên quan nhằm xác định nhu cầu có tầm quan trọng chiến lược hoặc chiến thuật (nhu cầu nghiệp vụ), cho phép doanh nghiệp giải quyết nhu cầu đó và căn chỉnh kết quả sao cho phù hợp với sự thay đổi thông qua các chiến lược ở mức cao hơn và thấp hơn.
Phân tích yêu cầu và định nghĩa thiết kế (Requirements Analysis and Design Definition)
Mô tả nhiệm vụ mà BA thực hiện để cấu trúc và tổ chức các yêu cầu được khai thác thông qua các hoạt động khơi gợi, xác định và mô hình hóa các yêu cầu và thiết kế, xác minh và xác nhận thông tin, xác định các tùy chọn giải pháp có thể đáp ứng nhu cầu nghiệp vụ và ước lượng giá trị tiềm năng mà có thể được thực hiện cho mỗi tùy chọn giải pháp.
Nhóm kiến thức này bao gồm các hoạt động gia tăng và lặp đi lặp lại từ lúc hình thành khái niệm ban đầu cho đến khi chuyển đổi những nhu cầu đó thành một giải pháp được đề xuất cụ thể.
Đánh giá giải pháp (Solution Evaluation)
Mô tả nhiệm vụ mà BA thực hiện để đánh giá hiệu suất và giá trị được chuyển giao khi doanh nghiệp áp dụng giải pháp và đề xuất loại bỏ các rào cản hoặc ràng buộc mà ngăn cản việc thực hiện hóa đầy đủ giá trị.
Hình dưới cho thấy mối quan hệ chung giữa các lĩnh vực kiến thức.
Task (Nhiệm vụ, tác vụ)
Tác vụ là một phần công việc rời rạc có thể được thực hiện một cách chính thức hoặc không chính thức như một phần của hoạt động phân tích nghiệp vụ.
BABOK® Guide đã định nghĩa một danh sách các tác vụ phân tích nghiệp vụ. Định nghĩa của một tác vụ nhất định có thể được chấp nhận rộng rãi và áp dụng chung cho các nỗ lực phân tích nghiệp vụ, và độc lập với các loại sáng kiến.
Một BA có thể thực hiện các hoạt động khác theo sự phân công của tổ chức, nhưng những hoạt động bổ sung này không được coi là một phần của chuyên môn phân tích nghiệp vụ.
Các tác vụ được nhóm thành các lĩnh vực kiến thức. BA sẽ thực hiện các nhiệm vụ từ tất cả các lĩnh vực kiến thức một cách tuần tự, lặp đi lặp lại hoặc đồng thời.
BABOK® Guide không quy định một quy trình hoặc trình tự thực hiện các tác vụ. Các tác vụ có thể được thực hiện theo bất kỳ thứ tự nào, miễn là có các đầu vào cần thiết cho một nhiệm vụ.
Một sáng kiến phân tích nghiệp vụ có thể bắt đầu với bất kỳ tác vụ nào, cho dù đó là Phân tích thực trạng hiện tại (Analyze Current State) hay Đo lường Hiệu suất Giải pháp (Measure Solution Performance).
Mỗi tác vụ trong BABOK® Guide được trình bày ở định dạng sau:
Mục đích (purpose)
Cung cấp mô tả ngắn gọn về lý do để BA thực hiện tác vụ và giá trị được tạo ra thông qua việc thực hiện tác vụ.
Mô tả (description)
Giải thích chi tiết hơn tác vụ là gì, tại sao nó được thực hiện và những gì nó phải hoàn thành.
Đầu vào (inputs)
Liệt kê các đầu vào cho tác vụ. Đó là thông tin được sử dụng hoặc chuyển đổi để tạo ra đầu, nó cũng đại diện cho thông tin cần thiết để bắt đầu thực hiện một tác vụ.
Chúng có thể được tạo ra một cách rõ ràng bên ngoài phạm vi phân tích nghiệp vụ hoặc được tạo ra bởi một nhiệm vụ phân tích nghiệp vụ khác.
Các đầu vào được tạo ra bên ngoài các nỗ lực phân tích nghiệp vụ được xác định với từ định tính “bên ngoài” (external) để xác định tính chất trong danh sách đầu vào.
Không thể giả định rằng khi đã có đầu vào có nghĩa là sản phẩm có thể chuyển giao được hoặc đã trạng thái cuối cùng. Đầu vào chỉ cần đầy đủ để có thể cho phép bắt đầu công việc tiếp theo.
Bất kể số lượng đầu vào bao nhiêu cũng có thể tồn tại trong vòng đời của một sáng kiến.
Các yếu tố (Elements)
Mô tả các khái niệm chính cần thiết để hiểu cách thực hiện tác vụ.
Các yếu tố không bắt buộc như một phần của việc thực hiện một tác vụ và việc sử dụng chúng có thể phụ thuộc vào phương pháp phân tích nghiệp vụ.
Nguyên tắc hướng dẫn / Công cụ (Guidelines/Tools)
Liệt kê các nguồn lực cần thiết để chuyển đổi đầu vào thành đầu ra. Cung cấp các hướng dẫn hoặc mô tả về lý do hoặc cách thức thực hiện một tác vụ.
Công cụ được sử dụng để thực hiện một tác vụ.
Nguyên tắc hướng dẫn/công cụ có thể bao gồm kết quả đầu ra của các tác vụ khác.
Kỹ thuật (Techniquies)
Liệt kê các kỹ thuật có thể được sử dụng khi thực hiện tác vụ phân tích nghiệp vụ.
Các bên liên quan (Stakeholders)
Bao gồm danh sách tổng quát về các bên liên quan, là những người có thể trực tiếp tham gia hoặc bị ảnh hưởng bởi tác vụ. BABOK® Guide không bắt buộc phải có đầy đủ các vai trò này trong một sáng kiến nhất định.
Kết quả đầu ra (Outputs)
Mô tả kết quả được tạo ra khi thực hiện tác vụ. Kết quả đầu ra được tạo mới, chuyển đổi hoặc thay đổi trạng thái do kết quả của việc hoàn thành thành công một tác vụ.
Một đầu ra có thể là một sản phẩm có thể phân phối hoặc là một phần của một sản phẩm có thể phân phối.
Hình thức đầu ra phụ thuộc vào loại sáng kiến đang được thực hiện, các tiêu chuẩn được tổ chức áp dụng và đánh giá tốt nhất của BA về cách thức thích hợp để giải quyết nhu cầu thông tin của các bên liên quan chính.
Như với các đầu vào, một thể hiện của một tác vụ có thể được hoàn thành mà không cần đầu ra ở trạng thái cuối cùng của nó.
Các tác vụ sử dụng một đầu ra cụ thể không nhất thiết phải đợi nó hoàn thànhthì mới có thể bắt đầu các công việc bên trong.
Năng lực nền tảng
Năng lực cơ bản phản ánh kiến thức, kỹ năng, hành vi, đặc điểm và phẩm chất cá nhân giúp một người thực hiện thành công vai trò của BA. Những năng lực cơ bản này không chỉ dành riêng cho nghề phân tích nghiệp vụ.
Tuy nhiên, việc thực hiện thành công các tác vụ và kỹ thuật thường phụ thuộc vào sự thành thạo của một hoặc nhiều năng lực nền tảng cơ bản.
Các năng lực cơ bản có cấu trúc sau:
- Mục đích (purpose): mô tả và giải thích về những lợi ích khi BA sở hữu các năng lực nền tảng.
- Định nghĩa (definition): mô tả những kĩ năng và chuyên môn liên quan đến việc áp dụng năng lực nền tảng vào hoạt động phân tích nghiệp vụ.
- Đo lường hiệu quả (effectiveness measures): mô tả những hướng dẫn về cách xác định một cá nhân sở hữu các kĩ năng thuộc bộ năng lực nền tảng hay không?
Kỹ thuật
Các kỹ thuật cung cấp thông tin bổ sung về cách thức mà một tác vụ có thể được thực hiện.
Danh sách các kỹ thuật trình bày trong BABOK® Guide là chưa đầy đủ. Có nhiều kỹ thuật có thể được áp dụng xen kẽ hoặc kết hợp với các kỹ thuật khác để hoàn thành một tác vụ.
BA được khuyến khích điều chỉnh các kỹ thuật hiện có hoặc sáng tạo thêm những kỹ thuật mới để tạo ra giải pháp phù hợp nhất với tình huống và mục tiêu của tác vụ mà họ thực hiện.
Các kỹ thuật có cấu trúc sau:
- Mục đích (purpose): mô tả kĩ thuật được sử dụng là gì, áp dụng vào trường hợp nào sẽ thích hợp.
- Mô tả (description): mô tả cụ thể về một kĩ thuật và cách thức sử dụng nó.
- Yếu tố (elements): mô tả các khái niệm chủ chốt cần hiểu để có thể sử dụng được kĩ thuật.
- Cân nhắc sử dụng (usage considerations): mô tả các điều kiện có thể khiến việc áp dụng kĩ thuật trở nên hiệu quả hoặc kém hiệu quả.
Quan điểm phân tích
Các quan điểm được sử dụng trong công việc phân tích nghiệp vụ giúp tập trung vào các tác vụ và kỹ thuật cụ thể cho bối cảnh của sáng kiến.
Hầu hết các sáng kiến có khả năng thu hút một hoặc nhiều quan điểm.
Các quan điểm có trong BABOK® Guide:
- Linh hoạt (agile)
- Nghiệp vụ thông minh (Business Intelligence)
- Công nghệ thông tin (Information Technology)
- Kiến trúc nghiệp vụ (Business Architecture)
- Quản lý quy trình nghiệp vụ (Business Process Management)
Các quan điểm này không được cho là đại diện cho tất cả các quan điểm có thể có mà từ đó hoạt động phân tích nghiệp vụ được thực hiện.
Các quan điểm được đề cập trong BABOK® Guide chỉ đại diện cho một số quan điểm phổ biến nhất về phân tích nghiệp vụ tại thời điểm viết bài.
Các quan điểm không mang tính chất loại trừ lẫn nhau, do đó, có thể sử dụng nhiều hơn một quan điểm để phân tích.
Các quan điểm có cấu trúc như sau:
Phạm vi thay đổi (Change scope)
Mô tả những bộ phận của doanh nghiệp chịu ảnh hưởng bởi sự thay đổi khi nhìn từ góc độ này và mức độ ảnh hưởng của nó tới mục tiêu và hoạt động của doanh nghiệp.
Phạm vi thay đổi cũng xác định loại vấn đề sẽ được giải quyết, bản chất của các giải pháp đang được tìm kiếm và cách tiếp cận để chuyển giao các giải pháp và đo lường giá trị của chúng.
Phạm vi phân tích nghiệp vụ (Business Analysis Scope)
Mô tả các bên liên quan chính, bao gồm hồ sơ năng lực của nhà tài trợ, các bên liên quan mục tiêu và vai trò của BA trong sáng kiến.
Xác định các kết quả có thể xảy ra mà doanh nghiệp mong đợi hoạt động phân tích nghiệp vụ theo quan điểm này mang lại.
Phương pháp luận, phương pháp tiếp cận và Kỹ thuật (Methodologies, Approaches, and Techniques)
Thông tin biên soạn của phần này là duy nhất cho từng quan điểm khác nhau.
Trong mỗi trường hợp, nó mô tả phương pháp luận, cách tiếp cận, kỹ thuật phổ biến và cụ thể cho việc áp dụng phân tích nghiệp vụ theo quan điểm tương ứng.
Phương pháp luận và phương pháp tiếp cận là những cách thức chuyên biệt để thực hiện công việc phân tích nghiệp vụ.
Các kỹ thuật được đề cập trong phần này không nằm trong chương Kỹ thuật của BABOK® Guide mà là những kỹ thuật đặc biệt liên quan đến quan điểm đang phân tích.
Trong quan điểm Kiến trúc nghiệp vụ, các mô hình tham chiếu được liệt kê thay vì các phương pháp luận hoặc cách tiếp cận.
Trong quan điểm Quản lý Quy trình nghiệp vụ, các bộ khung (framework) được liệt kê thay vì các phương pháp tiếp cận.
Năng lực nền tảng (Underlying Competencies)
Mô tả các năng lực cá nhân thông dụng và phổ biến nhất đối với quan điểm đang phân tích.
Tác động tới từng nhóm kiến thức (Impact on Knowledge Areas)
Mô tả cách các nhóm kiến thức được áp dụng và điều chỉnh.
Nó cũng giải thích cách những hoạt động cụ thể trong một quan điểm sẽ ánh xạ đến các tác vụ trong BABOK® Guide.
Bạn có thể tải về bản gốc Tiếng Anh Tại đây
